Cà gai leo, hay cà quánh là một loại thảo dược quý, đã được sử dụng từ lâu đời để chữa trị nhiều loại bệnh khác nhau. Hãy cùng Review Mua Sắm tìm hiểu chi tiết về loại cây này và các công dụng đặc biệt mà nó mang lại cho sức khỏe.
Đặc điểm của cà gai leo
Cà gai leo thuộc họ cà (Solanaceae) với tên khoa học Solanum procumbens hoặc Solanum hainanense. Đây là loài cây bụi, mọc leo hoặc bò dài, có khả năng thích ứng tốt ở nhiều vùng địa lý khác nhau, đặc biệt là ở các nước Đông Nam Á như Trung Quốc, Lào, Campuchia và Việt Nam. Ở Việt Nam, cà gai leo thường được tìm thấy nhiều nhất tại các tỉnh như Sơn La, Bắc Giang, Gia Lai, Bình Định và Khánh Hòa.
Theo Y học Cổ truyền, cà gai leo được biết đến với khả năng ổn định tế bào gan, cải thiện chức năng gan, giảm đau nhức xương khớp và hỗ trợ điều trị cảm cúm. Các nhà khoa học đã nghiên cứu và phân lập ra nhiều hợp chất quan trọng trong cà gai leo, điển hình là polyphenol, terpenoid, steroid và alkaloid. Đây đều là những hoạt chất có tác dụng tốt cho sức khỏe con người.
Phân loại cà gai leo
Dựa trên đặc điểm về màu sắc hoa và vùng trồng, cà gai leo có thể được chia thành các loại khác nhau:
- Dựa vào màu sắc hoa:
- Hoa trắng: Loại này có thân cây nhỏ, thường được sử dụng nhiều trong ngành dược phẩm và chế biến thuốc.
- Hoa tím: Thân cây lớn hơn, thường được trồng làm cảnh.
- Dựa theo vùng miền:
- Miền Trung: Thân cây cằn cỗi, màu nâu đất, kết cấu cứng cáp.
- Miền Bắc và Nam: Thân cây màu xanh, bụ bẫm, dễ trồng và chăm sóc.
- Dựa theo trạng thái:
- Loại khô: Cà gai leo đã qua chế biến, sấy khô để sử dụng lâu dài.
- Loại tươi: Cây được sử dụng ngay khi còn tươi, thường dùng trong các bài thuốc dân gian.
6 công dụng nổi bật của cà gai leo
Cà gai leo không chỉ nổi tiếng với khả năng chữa trị bệnh gan mà còn mang đến nhiều lợi ích khác cho sức khỏe.
1. Điều trị viêm gan B
Cà gai leo chứa nhiều hoạt chất như alcaloid, flavonoid (tập trung ở rễ) và alcaloid (tập trung ở thân). Đây là những thành phần quan trọng đã được chứng minh có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm gan do virus, xơ gan, và thậm chí là ung thư gan. Sử dụng cà gai leo hàng ngày (16-20g/ngày) dưới dạng thuốc sắc có thể giúp cải thiện triệu chứng bệnh và hỗ trợ quá trình điều trị.
2. Chống lại tế bào ung thư
Không chỉ giúp bảo vệ gan, cà gai leo còn được nghiên cứu về khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư gan và ung thư cổ tử cung. Các nghiên cứu đã chứng minh dịch chiết từ cà gai leo có tác dụng kháng viêm, chống oxy hoá và giúp làm giảm tổn thương tế bào.
3. Chữa trị phong thấp
Cà gai leo chứa nhiều alkaloid và flavonoid có tác dụng điều trị phong thấp, cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp và các vấn đề về răng lợi. Loại cây này thường được sử dụng trong các bài thuốc dân gian giúp giảm đau nhức, tăng cường sức khỏe cơ xương.
4. Phòng ngừa hen suyễn
Các hoạt chất trong cà gai leo có khả năng ổn định tế bào mast, giúp giảm thiểu triệu chứng co thắt đường thở và cải thiện tình trạng hen suyễn. Đây là một trong những công dụng được áp dụng rộng rãi trong phòng ngừa các bệnh về hô hấp.
5. Giảm đau nhức xương khớp
Cà gai leo có tính ấm, vị hơi the và chứa rất ít độc tố. Điều này khiến nó trở thành một loại thảo dược an toàn và hiệu quả trong việc giảm đau nhức xương khớp, đặc biệt là đối với những người mắc chứng thoái hóa khớp. Cà gai leo không chỉ giúp giảm đau mà còn bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của phong hàn, một yếu tố gây tái phát bệnh khớp.
6. Chữa cảm cúm
Hoạt chất flavonoid và alkaloid trong cà gai leo có khả năng kháng khuẩn, kháng viêm, giúp cải thiện triệu chứng cảm cúm nhanh chóng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn nên kết hợp cà gai leo với các loại thuốc điều trị khác theo hướng dẫn của bác sĩ.
Lưu ý khi sử dụng cà gai leo
Mặc dù cà gai leo là một thảo dược quý và an toàn, việc sử dụng cần tuân theo một số lưu ý sau:
- Chọn nguồn gốc rõ ràng: Đảm bảo mua cà gai leo từ các nguồn tin cậy, tránh sản phẩm bị pha trộn với các thành phần hoá chất độc hại.
- Tránh nhầm lẫn: Không nhầm lẫn cà gai leo với các loại cà độc dược, cà dại hay cà tàu vì chúng có thể gây hại cho sức khỏe.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi sử dụng cà gai leo, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ Đông y hoặc chuyên gia để đảm bảo an toàn, đặc biệt nếu bạn có tiền sử bệnh lý hoặc đang dùng thuốc điều trị.
Lời kết
Cà gai leo không chỉ là thảo dược quan trọng trong y học cổ truyền mà còn là bài thuốc hiệu quả trong điều trị nhiều bệnh lý hiện đại. Việc hiểu rõ về loại cây này sẽ giúp bạn tận dụng tối đa những lợi ích mà nó mang lại cho sức khỏe.
